Ses ve ışık kirliliğinin insan sağlığına etkileri

Işık ve ses kirliliği
Işık ve ses kirliliğide(gürültü kirliliği) çevre kirliliğinden sayılır.
Çevremize attığımız atıklar nasıl sağlığımızı tehtit ederse ışık ve ses kirliliğide sağlığımızı tehtit eder.
Ses ve ışık kirliliğinin insan sağlığına etkileri, ses ve ışık kirliliğinden korunma yolları
Işık kirliliği ZARARLARI
Dış mekanlarda yanlış yerde,yanlış miktarda ve yanlış yönde yapılan aydınlatmalar ışık kirliliğine neden olur.Yerinde kullanılmayan aydınlatma, işitmeyi ve algılamayı olumsuz etkiler. Psikolojik ve fiziksel olarak olumsuz yönde etkiler. Örnek arabaların farları gözlerimize geldiğinde aşırı ışıktan etkileniriz. Fotoğraf makinası ışığı gibi ani yüksek ışık gözlerimizin sağlığını etkiler kısa bir süre körlük yaşayabiliriz. Aşırı ışık kullanımının, gözün görme yeteneğinde azalmaya sebep olmakta. Bazı doktorlar ışık kirliliğinin insan hayatına ölümcül etkileri olabileceğini savunuyor. Bunun nedeni organizmanın sadece karanlıkta melatonin hormonu salgılaması. Melatonin, insanın gece gündüz vücut saatini ayarlayan sistemin önemli bir parçası. Bu hormon aynı zamanda hücre yenilenmesinde de ihtiyaç duyuluyor. Melatonin eksikliği farklı kanser türlerinin görülme sıklığını arttırıyor.
Işık kirliliği, aşırı ve dengesiz ışıklandırma görüntü kirliliğide oluşturur.
Işık kirliliği sadece insanlara değil hayvanlarada zararı olur, Örneğin  küçük sineklerle beslenen göçmen kuşlar gece seyahat ederler. Deniz fenerleri gibi yüksek yapılardan yayılan ışıklar onlar için çekici olur. Bunun sonucu, kuşlar ya yorulup düşünceye kadar ışık etrafında dönerler ya da doğrudan
binaya çarparlar. Bu şekilde bir gecede binlerce kuşun öldüğü bilinmektedir.
Bazı deniz hayvanlarının yuvalama alışkanlıkları ışık kirliliği ya da yapay aydınlatma yüzünden tehlikededir.  Denize ulaşmak için deniz ile kara arasındaki aydınlık farkını kullanan kaplumbağalar yapay ışıklandırmalarla karaya yönelince hayatlarından olmaktadırlar.
Işık kirliliğinin kaynakları şunlardır:
Yol,cadde ve sokak aydınlatmaları
Park bahçe ve spor alanlarının aydınlatmaları
Reklam panoları için yapılan aydınlatma
Evlerde yapılan aşırı aydınlatma
Güvenlik nedeni ile yapılan aydınlatmalar
Mağazaların gece aydınlatmaları
Ses Kirliliği    
 Ses kirliliği; insanların işitme sağlığını ve algılama gücünü olumsuz yönde etkileyen, kişinin psikolojik ve fiziksel dengesini bozabilen, iş verimini düşüren, çevrenin doğallığını bozan bir çevre sorunudur. Ses kirli­liğinin yoğun olduğu bir şehirde yaşayan insanın; iş veriminin düşük, sinirli yapıda ve huzursuz olduğu gözlenir.  Ses kirliliği kaynaklarının başında trafik sorunu gelir. Taşıtlardan çıkan fren sesleri, motor ve egzoz sesleri trafik gürültüsünün başında gelir. Trafiğin yoğun olduğu büyük şehirlerimizde karayolundan geçen ta­şıtların sayısı gün geçtikçe artar. Büyük şehirlerimiz bu yoğun karayolu gürültüsünden gittikçe daha fazla etkilenir.  Demir yollarının yük taşımacılığında önemli yeri vardır. Ancak demir yollarının gürültüsü insanlarda rahatsızlık uyandırır. Ayrıca büyük şehirlerdeki uçaklar da ses kirliliğine neden olur.  Endüstrinin yoğun olduğu bölgelerde endüstri gürültüleri bu işlerle uğraşan kişileri doğrudan etkiler. Hatta tedavisi olmayan rahatsızlıklara neden olabilir. Çevremizde, bağıran satıcılardan arabalarının kornala­rını istedikleri zaman çalan insanlara kadar birçok sorumsuz kişi bulunur. Ayrıca sorumsuzca açılan radyo ve teyp sesleri de ses kirliliğine neden olur.  Ses kirliliğinin etkileri
 •       Fizyolojik etkiler: Ses kirliliği geçici ya da sürekli işitme kaybına, yüksek tansiyona, solunum ve dolaşım bozukluğuna yol açar.
 •       Psikolojik etkiler: Zihinsel etkinliğin azalmasına, strese,uyku düzeninin bozulmasına, sinirliliğe, dikkatin dağılmasına, iş veriminin düşmesine neden olur.
Ses kirliliğinin önlenmesi için ;
 •       Toplu taşıma sistemine geçilmeli, metrolarla yapılan yer altındaki trafiğe önem verilmeli, bisiklet kullanımı yaygınlaştırılmalı,
 •       Taşıtlara susturucu takılmalı, gerekli kontrolleri zamanında yapılmalı,
•       Sanayi tesisleri şehir dışına kurulmalı, gürültü ölçümleri yapılmalı, gürültülü yerlerde çalışan kişi­ ler kulaklarına kulaklık takmalı,
 •       Evlerde çift camlı pencereler kullanılmalı,
 •       Seyyar satıcıların bağırarak mal satmaları yasaklanmalı,
 •       Evlerde başkasını rahatsız edecek şekilde gürültü edilmemeli,
 •       Ses kirliliği konusunda kişi ve kuruluşlar bilinçlendirilmelidir.
Ses kirliliğinden korunma yolları: Hava alanlarının, endüstri ve sanayi bölgelerinin yerleşim bölgelerinden uzak yerlerde kurulması,
Motorlu taşıtların gereksiz korna çalmalarının önlenmesi,
Kamuoyuna açık olan yerler ile yerleşim alanlarında elektronik olarak sesi yükseltilen müzik aletlerinin çevreyi rahatsız edecek seviyede olmasının önlenmesi,
İşyerlerinde çalışanların maruz kalacağı gürültü seviyesinin en aza (Gürültü Kontrol Yönetmeliğinde belirtilen sınırlara) indirilmesi,
Yerleşim yerlerinde ve binaların içinde gürültü rahatsızlığını önlemek için yeni inşa edilen yapılarda ses yalıtımı sağlanması,
Radyo, televizyon ve müzik aletlerinin evlerde rahatsızlık verecek seviyede seslerinin yükseltilmemesi gerekmektedir
Gürültü ve Ses Kirliliği  ZARARLARI  Amacı dışında kullanılan yüksek ses, ses kirliliğine neden olur. Kalabalık şehirler ve gelişen teknoloji ses kirliliğinin artmasına neden olur.   Hoşa gitmeyen ve insanlar üzerinde olumsuz etki yapan seslere gürültü denir. Şehirlerin büyümesi ve teknolojik gelişmeler gürültüyü artırır.
• Gürültülü ortamlarda bulunanların işitme yeteneğinde bozukluklar görülür.
 • Gürültü, insanların gergin ve sinirli olmasına neden olur.
• Gürültülü ortamlarda çalışanların dikkatleri dağılır.
• Gürültülü ortamlarda bulunmak ve yüksek sesle walkman dinlemek kulak zarını zedeleyebilir.
 • Ses kirliliği, ruh ve beden sağlığımızı olumsuz yönde etkiler. • Gürültülerden etkilenmemek için binalara ses yalıtımı yapılır. Sesin bulunduğu ortamdan geçişini engellemek amacıyla binaların yalıtım maddeleriyle kaplanmasına ses yalıtımı denir.

Işık kirliliğinden korunma yolları: Park ve bahçelerde perdeli aydınlatma lambaları kullanmalıyız.
Bina dış cephe, reklam ve ilan panolarının aydınlatılması yukarıdan aşağıya doğru yapılmalı.
Çok yoğun ışıklı lambalar projektörler kullanmamalı. İki yanında binaların bulunduğu cadde ve sokaklarda enine çelik halat askı sistemine takılan ve sadece yola ışık gönderen armatürler kullanılmalı.
Güvenlik amaçlı aydınlatmalarda harekete duyarlı, kendini otomatik olarak açan sistemler kullanmalıyız.
Hangi çeşit lambaların nerelerde kullanılacağını kurallara bağlayarak, yasal önlemler almalıyız.
Vitrin aydınlatmalarında ışık düzeni sağlanmalı, göz zevkine hitap eden ışıklandırma yapılmalı. Aşırı ve karmaşık gözleri yoran ışıklandırmadan kaçınmalıyız.