18 Mart' ta Çanakkale deydik-2

17 martta çıktığımız Çanakkale gezisine gece alçıtepe köyünde kaldık, 18Mart kutlamalarına katıldık, o heycanı coşkuyu ziyarete gelen binlerce vatandaşımızla birlikte yaşadık.18Mart gecesi morto koyunda (ölüler Koyu)sabahladık, gezimize kaldığımız yerden devam ettik. Çanakkale tarihi bir derya, her karışında şehitler, her karışında bir destan var. 19 Mart sabahı gezimize kaldığımız yerden devam...

 18 Mart Şehitler Günü ve Çanakkale Zaferi'nin 97.yıldönümü törenlerini izledik. Türk yıldızları müthişti

 Çanakkale şehitler abidesini ziyaret edenler çok fakat hemen altındaki morto koyundaki bu mevzi'yi gören çok azdır. Biz bile bir gün sonra fark ettik, oysa yanından kaç kere geçtik.

 Arkadaşımız Hakan morto koyundaki kayalıkları incelerken

 Her zaman bir bilene danış diye boşuna dememişler, Morto koyunda hediyelik satan abimiz Suat Çetintaş rehberlik etti. Sağolsun bizi gezdirdi. Yahya çavuş Şehitliğinindeyiz.

 Çanakkale Yahya Çavuş Şehitliğinde Türk siperleri ve hemen altında görünen İngiliz askerlerinin mezarları. Savaş esnasındada bu kadar yakın mücadeleler olmuş.

 Yahya çavuş şehitliği Türk siperleri

 Çanakkale Yahya çavuş şehitliğinde rehberimiz abimiz Suat Çetintaşla arkadaşlar

 Yahya çavuş şehitliği

 Yahya çavuş tabyaları

 Seddülbahir köyünde çay bahçesinden sahil manzarası harika, ancak orda bulunan deniz fenerleri bir acayip geldi, resimde ikisini görünmükte, acayip olmalırının nedeni deniz araçları bu fenerlerin ortasından geçiyorsa nasıl batmadan geçebiliyorlar, çünkü kayaları biz oturduğumuz yerden görüyoruz.

 İlk şehitler anıtında şunlar yazıyor.

SEDDÜLBAHİR İLK ŞEHİTLER ANITI

3 KASIM 1914 GÜNÜ İNGİLİZ VE FRANSIZ DONANMASI SEDDUL BAHİR VE KUMKALE'Yİ 

BOMBARDUMAN EDEREK. BU YERDE 5 SUBAY VE 91 ERİMİZİ ŞEHİT ETMİŞTİR.

BU OLAY: MÜTTEFİKLERİN OSMANLI İMPARATORLUĞU'NA KARŞI FİİLEN HARP İLAN ETMESİ, 

OLUŞTURMAKTA OLDUKLARI  ÇANAKKALE SEFERİ FİKRİ İÇİN AŞIRI GÜVEN VERMESİ.

OSMANLI İMPARATORLUĞU'NDA İSE: ÇANAKKALE BOĞAZI SAVUNMASININ TAKVİYE EDİLMESİ 

ZORUNLULUĞUNU DUYURMASI.

İLK ŞEHİTLERİNİ VERMESİ, ÇANAKKALE MUHAREBELERİNİN ÖNCÜSÜ OLMASI. AÇILARINDAN ÖNEM TAŞIR,

AZİZ ŞEHİTLERİMİZİN RUHU ŞAD OLSUN. 

ÇANAKKALE GEÇİLEMEMİŞTİR, GEÇİLEMİYECEKTİR DE.

18 MART 1986

 Seddülbahir köyündeki ilk şehitler anıtının içinde bulunan bu topun hali çok üzücü, böyle büyük bir anıt dikiliyor fakat tarihi yaşamış, savaşların içinden çıkmış, bu top toprağın içinde gömülmüş kaybolmuş, sadece ucu görünüyor. Ecdadımız bu topları nasıl getirmiş, vatan savunmasında nasıl kullanmışlar, biz ise anıtın dibindeki topu gün yüzüne çıkartmaktan aciz kalmışız.

 Bir garip öldü diyeler Üç gün sonra duyalar Soğuk su ile yuyalar Şöyle garip bencileyin, diyor Yunus Emre dizelerinde. 
Seddülbahir kalesinin girişinde bir mezar taşı hemen üstünde çok eski bir kitabe, yazıları silinmiş nerdeyse, okuyabildiğim kadarıyla şunlar yazıyor; 3 Kasım 1914 ilk bombardumandaki savaş şehitleri.
Kale k. YZB. Şevki, Üsteg Cevdet, üsteg Hasan, öteki yazılar silinmiş sanırım kabirleri veya şehit oldukları yer. Ancak mezar taşı onlarımı ait belli değil, bir gariplik, bir mahzunluk var. Böyle görünce içim bir tuhaf oldu. Resmin altındaki yunus emre dizelerini koymamın nedeni bu. Alttaki resimde buranın uzaktan görünüşü

Seddülbahir kalesi şarapçıların mekanı olmuş. Etrafta çöpler, şişeler ve kırıkları.

Seddülbahir kalesi

Seddülbahir kalesinin içinde sahipsiz bir top sahibini bekliyor sanki

Köylüler tarafından kalenin önündeki sahilden çıkartılıp kalenin girişine konulan gülleler

Seddülbahir kalesi içi

Helles anıtı

Sargı yeri şehitliğindeki bir başka anıt

Sargıyeri şehitliği

Moorehad'ın ''Gelibolu'' adlı eserinde Çanakkale Savaşı'nda Türk tarafının toplam zayiatının 251 bin 309 olarak verildiğini, bu sayının yüzde 20'den biraz fazlasının cephede şehit olanlardan, geri kalanının ise kayıp, hastalıktan ölen, yaralı ve hastalanıp geri gönderilenlerden oluşuyor.

SAVAŞA OSMANLININ TERK ETTİĞİ TOPRAKLARDAN DA KATILANLAR OLMUŞ: Çanakkale Savaşı'na Anadolu topraklarının yanı sıra Osmanlı Devleti'nin terk ettiği topraklardan da katılım oldu. Suriye ve Filistin'den 787, Lübnan ve Irak'tan 117, Kosova'dan 65, Yunanistan'dan 45, Makedonya'dan 31, Arnavutluk'tan 27, Bulgaristan'dan 21 kişinin şehit olduğu kayıtlarda geçiyor.

Çanakkale Boğaz Komutanlığı tarafından yayınlanan resmi bilgi ve belgelere göre düzenlenen tabloda ise cephede şehit olanların sayısının 589'unun subay olmak üzere 57 bin.

Sargı yeri şehitliğindeki bu ağaca dikkat edin. Kıvrım kıvrım olmuş, nedir bunu böyle yapan bilinmiyor. Burada yaralı askerler saralıyor hastane olarak kullanıyan bir bölgeymiş. Gördüklerimi, duyduklarımı bu hale getirdi bilinmez. Yoksa sargı bezi gibi kıvrılıp, yaralı gazilerimize beni de o mübarek bedeninize sarınmı demek istedi? Şağıdaki resim yakından çekilmiş hali.

Hangi acı, hangi feryat bu hale getirdi bilinmez, vardır bir hikmeti, sual olunmaz.

Bir başka ingiliz askerlerleri mezarlığı

Son Ok anıtı

Gögüs gögüse mücadelenin yaşandığı bir yer son ok anıtının olduğu yer. Silahlar susmuş burda süngüler konuşmuş

Bu çeşmenin Çanakkale ile bir alakası yok, şarköy ile ballı köyü arasında bir yerde yol kenarında gördük suyumuzu içtik, yapana Allah Razı olsun dedik, çevreyi korumak için çaba gösteren bir vatandaşın feryadını size sunmak istedim.